Kolano jest największym stawem w organizmie człowieka łączącym udo z podudziem. Na przodzie stawu znajduje się rzepka, która pełni funkcję ochronną. Staw kolanowy to staw zawiasowo-obrotowy odpowiadający za ruchy wykonywane podczas codziennej aktywności życiowej i uprawianych sportów. Pełni funkcję utrzymania ciężaru ciała i stabilizacji postawy. Otaczające staw kolanowy Ćwiczenia wzmacniające staw kolanowy. Jednym z ćwiczeń, które poprawi ruchomość stawu kolanowego jest zgięcie nogi w pozycji leżącej i przesuwanie leżącej na podłodze pięty w stronę pośladka, a następnie powracanie do pozycji wyjściowej (leżąc płasko na plecach). Innym ćwiczeniem, które poprawi zakres ruchu kolana jest Staw kolanowy jest największym i drugim najbardziej obciążanym w ciele człowieka. Na przeciążenia naraża go potężna siła mięśnia czworogłowego uda (ciąg na rzepkę to maksymalnie 300 kg!). Z jednej strony pozwala nam się ruszać, a z drugiej utrzymuje naszą stabilność. Jest podatny na urazy niezależnie od aktywności człowieka. Jedną z metod leczenia jest podanie komórek Uszkodzony staw kolanowy - gdzie robić? 2012-06-17 09:59:58 - PesTYcyD. Jeden lekarz mówi że to łąkotka inny że na 100% więzadła, kolano chodzi mi do przodu i tyłu - efekt kołyski. Staw kolanowy znajduje się w miejscu, gdzie koniec kości udowej styka się z górnym końcem piszczeli. Rzepka znajduje się z przodu stawu i pełni funkcję ochronną. Zdrowy staw kolanowy pozwala Ci poruszać podudziem do przodu i do tyłu oraz obracać lekko nogę, kierując palce do wewnątrz lub na zewnątrz. Vay Tiền Online Chuyển Khoản Ngay. Staw kolanowy (articulatio genus) - pod względem budowy, największy staw ciała człowieka. Staw złożony (zawiasowy zmodyfikowany) - łączący kość udową i kość piszczelową (kość strzałkowa nie wchodzi w skład stawu kolanowego). Dodatkowym elementem stawu jest tzw trzeszczka - rzepka. Posiada dwie łącznotkankowe łąkotki dopasowujące do siebie powierzchnie stawowe w czasie ruchów. Funkcjonalnie jest to staw zawiasowy, umożliwiający ruchy zginania i prostowania. W zgięciu (z wyjątkiem maksymalnego) możliwe są również ruchy rotacyjne. Wzmocniony jest więzadłami zewnętrznymi (poboczne przyśrodkowe, poboczne boczne, więzadło torebki stawowej) oraz bardzo silnymi więzadłami wewnętrznymi - więzadłem krzyżowym przednim (ACL) i tylnym (PCL). Staw kolanowy jest narażony na przeciążenia związane z potężną siłą mięśnia czworogłowego uda (ciąg na rzepkę max. 300 kg). Ponadto jest drugim najbardziej obciążanym stawem człowieka (po stawia skokowym). W stawie kolanowym łączą się trzy kości: kość udowa, kość piszczelowa i rzepka. Główkę stawu tworzą wypukłe kłykcie kości udowej, natomiast jego panewkę lekko wklęsłe kłykcie kości piszczelowej i powierzchnie stawowe rzepki. Połączenie pomiędzy kością udową a kością piszczelową (staw udowo-piszczelowy, art. femoro-tibialis): - kłykieć boczny kości udowej (condylus lateralis femoris) - powierzchnia stawowa kłykcia bocznego kości piszczelowej (condylus lateralis tibiae) - kłykieć przyśrodkowy kości udowej (condylus medialis femoris) - powierzchnia stawowa kłykcia przyśrodkowego kości piszczelowej (condylus medialis tibiae) Połączenie pomiędzy kością udową a rzepką (staw udowo-rzepkowy, art. femoro-patellaris): - kłykieć boczny kości udowej (condylus lateralis femoris) - powierzchnia stawowa rzepkowa boczna (facies articularis lateralis patellae) - kłykieć przyśrodkowy kości udowej (condylus medialis femoris) - powierzchnia stawowa rzepkowa przyśrodkowa (facies articularis medialis patellae) Kłykcie kości udowej na powierzchni dolnej są płaskie, dzięki czemu bardzo dobrze przylegają do kłykci kości piszczelowych, a tym samym stabilizują staw w pozycji wyprostowanej. Podobnie jak w innych stawach torebka stawowa składa się z dwóch warstw: zewnętrznej błony włóknistej i wewnętrznej błony maziowej. Inaczej niż w innych stawach przebieg obu błon nie jest jednakowy. Błona włóknista torebki stawowej stawu kolanowego na powierzchni przedniej rozpięta jest między brzegami powierzchni stawowych kości udowej, rzepki i piszczeli. Na stronie tylnej przymocowuje się do kresy międzykłykciowej kości udowej i biegnie do kości piszczelowej w okolicach chrząstki stawowej. Błona maziowa ma nieco inny przebieg, gdyż z tyłu omija pole międzykłykciowe i więzadła krzyżowe - wyłączając je w ten sposób z jamy stawowej. Pomiędzy obiema warstwami znajduje się ciało tłuszczowe podrzepkowe (corpus adiposum infrapatellare) wypełniające przestrzenie powstające podczas ruchów stawu kolanowego. Łąkotki (łac. menisci) - dwa elastyczne twory, zbudowane z tkanki chrzęstnej włóknistej leżące pomiędzy kością udową a piszczelową, będące elementami dodatkowymi stawu kolanowego. Wyróżniamy łąkotkę boczną i łąkotkę przyśrodkową, nieco różniące się wielkością. Ich zadanie polega na: - pogłębieniu i dopasowaniu do siebie powierzchni stawowych stawu kolanowego (pomiędzy kością udową a piszczelą) - umożliwienie ruchów obrotowych w zgiętym stawie kolanowym, poprzez przesuwanie się ich na powierzchni stawowej górnej kości piszczelowej. Dzielą staw kolanowy na dwa piętra: górne i dolne. W piętrze górnym (łąkotkowo-udowym) wykonywane są przede wszystkim ruchy zginania i prostowania kolana, natomiast w piętrze dolnym (łąkotkowo-piszczelowym) przede wszystkim ruchy rotacyjne. Na przekroju poprzecznym mają kształt trójkąta prostokątnego, zwróconego podstawą na zewnątrz, zrośniętego z torebką stawową. Powierzchnia przylegająca do kości piszczelowej jest płaska, górna przylegająca do kłykcia kości udowej jest wklęsła. Obie łąkotki ustawione są swoimi rogami do środka powierzchni stawowej, gdzie przytwierdzone są do kości piszczelowej przy pomocy pasm łącznotkankowych. Dodatkowo,od przodu połączone są ze sobą przez więzadło poprzeczne kolana. Więzadła poboczne (łac. Ligamenta collateralia) silnie wzmacniają staw kolanowy po obu jego stronach. Są mocno napięte, kiedy kolano jest wyprostowane. Wówczas stabilizują staw - na tym polega ich główne znaczenie. W położeniu zgiętym rozluźniają się i umożliwiają ruchy obrotowe (rotacyjne). Z powodu ich obecności w stawie kolanowym niemożliwe są ruchy odwodzenia i przywodzenia kolana. Węzadło poboczne piszczelowe (łac. Ligamentum collaterale tibiale) - Główną funkcją tego więzadła jest ograniczenie nadmiernej koślawości oraz rotacji zewnętrznej piszczeli. (łac. Ligamentum collaterale fibulare) - główna rola tego więzadła polega na ograniczaniu szpotawości kolana. Więzadło poboczne strzałkowe-główna rola tego więzadła polega na ograniczaniu szpotawości kolana. Więzadła związane z rzepką: - więzadła tylnej powierzchni torebki stawowej: - więzadło podkolanowe skośne (łac. Ligamentum popliteum obliquum) - wzmacnia ścianę tylną torebki stawowej. Więzadło to hamuje nadmierne prostowanie stawu i ruchy obrotowe. - więzadło podkolanowe łukowate (łac. Ligamentum popliteum arcuatum) Więzadła krzyżowe: - więzadło krzyżowe przednie (łac. Ligamentum cruciatum anterius) - Najważniejsza rola tego więzadła polega na ograniczaniu przedniego względem kości udowej, ograniczaniu nadmiernego zgięcia i wyprostu oraz forsownego koślawienia i szpotawienia w wyproście i w zgięciu. - więzadło krzyżowe tylnie (łac. Ligamentum cruciatum posterius) -budowa więzadła gwarantuje jego podstawową funkcję, jaką jest zabezpieczenie tylnego przemieszczania piszczeli oraz ograniczanie maksymalnego wyprostu i zgięcia. Więzadła związane z łąkotkami: - więzadło poprzeczne kolana (łac. Ligamentum transversum genus) łaczy ze sobą rogi przednie łąkotek. - więzadło łąkotkowo-udowe przednie (łac. Ligamentum meniscofemorale anterius) - więzadło łąkotkowo-udowe tylnie(łac. Ligamentum meniscofemoraleposterius) Zwyrodnienie stawów kolanowych (gonartroza) dotyka co piątego Europejczyka. Specjaliści szacują, że tylko około 40 procent zwyrodnień stawów kolanowych jest następstwem starzenia się organizmu. W pozostałych 60 procentach przypadków zwyrodnienie kolana to skutek przeciążenia, kontuzji i urazów. Jest to cena jaką płacimy za nasz styl życia. Jak przebiega leczenie zwyrodnienia stawów kolanowych? Budowa kolana Staw kolanowy łączy dolny koniec kości udowej z górnym końcem piszczeli. Jest tylko częściowo otoczony torebką stawową. Jego stabilność zależy od siły więzadeł. Spis treściPrzyczyny zwyrodnienia kolana. Co może niszczyć staw kolanowy?Zwyrodnienie stawu kolanowego: objawyJak odciążyć zwyrodniałe stawy kolanowe i zmniejszyć ból kolan?Zaawansowane zwyrodnienie stawu kolanowegoZwyrodnienie stawów kolanowych - uszkodzone więzadłaZwyrodnienie stawów kolanowych - uszkodzenie łąkotkiLeczenie zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowychGonartroza i endoproteza stawu kolanowego [wideo] Autor: Shutterstock Budowa kolana Staw kolanowy łączy dolny koniec kości udowej z górnym końcem piszczeli. Jest tylko częściowo otoczony torebką stawową. Jego stabilność zależy od siły więzadeł. Zwyrodnienie stawów kolanowych jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie. Zwyrodnienie kolana to potoczna nazwa jednostki chorobowej, określanej przez lekarzy jako gonartroza, czyli choroba zwyrodnieniowa (artroza) stawu kolanowego. Gonartroza z reguły występuje obustronnie. Częściej dotyka kobiety w wieku 40-60 lat, cierpiące na otyłość. Leczenie zmian zwyrodnieniowych stawów zależy od stopnia ich zniszczenia, oczekiwań pacjenta i przyczyn, które doprowadziły do rozwoju choroby. Jeżeli było to jakieś inne schorzenie, należy je wyleczyć; gdy przyczyną jest nadwaga, trzeba schudnąć. Przyczyny zwyrodnienia kolana. Co może niszczyć staw kolanowy? Nie ma granicy wieku, od której zaczynają się zmiany zwyrodnieniowe w kolanach. Wiadomo natomiast, co może przyspieszać ten proces. Zbyt duże obciążenia. Ciężka praca fizyczna, otyłość oraz wyczynowe uprawianie sportu prowadzi do szybszego zużywania się stawów. Urazy. Więzadła w kolanie odpowiadają za jego stabilizację, a łąkotki, czyli elastyczne chrząstki, przypominają amortyzatory. Jeśli te struktury zostaną uszkodzone, cały staw nieprawidłowo pracuje, a jego powierzchnie szybciej się ścierają. Choroby. Do uszkodzenia chrząstki stawowej mogą prowadzić zmiany zapalne błony maziowej spowodowane chorobami, takimi jak np. borelioza, zakażenie chlamydiami lub innymi bakteriami czy wirusami. Zwyrodnienie w stawach kolanowych często pojawia się też w następstwie chorób tarczycy i chorób reumatycznych. Osłabienie mięśni otaczających staw. Stabilizują kolano i dbają o to, by jego ruch był prawidłowy i płynny. Trzeba je stale wzmacniać. Wrodzone zaburzenia budowy kości i stawów. Koślawość lub szpotawość kolan czy dysplazje bioder mogą powodować przeciążenie i przyspieszone zużycie stawów. Zwyrodnienie stawu kolanowego: objawy W związku z tym, że chrząstka stawowa nie jest unerwiona ani ukrwiona, zwykle w początkowej fazie choroby nie odczuwa się bólu w stawie. Kiedy jednak kolano zaczyna pobolewać, puchnąć, sztywnieć, trzeszczeć, to z reguły sygnał, że uszkodzenia stawu są już mocno zaawansowane - obejmują warstwę pochrzęstną znajdującą się najbliżej kości. Tylko lekarz może ocenić (na podstawie wywiadu i wyników badań: RTG w pozycji stojącej, analizy krwi lub płynu stawowego), czy przyczyną bólu są rzeczywiście zmiany degeneracyjne, a nie inne choroby, np. z grupy chorób reumatycznych, krystalopatii (np. dna moczanowa), czy poinfekcyjne lub łuszczycowe zapalenie stawów. Na podstawie zdjęcia RTG można zdiagnozować zwężenia szpary stawowej, zaburzenia osiowości kończyn, obecność ciała wolnego w stawie lub nadbudowy kostnej, zwanej osteofitami. To typowe problemy związane ze zwyrodnieniem. Specjaliści szacują, że około 40 procent takich zmian wynika ze starzenia się organizmu. Pozostałe 60 procent to skutek urazów, infekcji, przeciążenia. Podczas chodzenia na każde kolano oddziałuje siła równa aż ośmiokrotności naszej wagi. Jak odciążyć zwyrodniałe stawy kolanowe i zmniejszyć ból kolan? 1. Rób okłady Lepsze będą okłady zimne i to z dwóch powodów. Po pierwsze, gdy chrząstka stawowa ulegnie znacznemu zniszczeniu, dochodzi do jej scieńczenia i uszkodzenia kości, a odkryte i ocierające się powierzchnie stawowe będą powodować ból, obrzęk i zwiększenie ciepłoty stawu kolanowego. Chłodzenie go przyniesie ulgę. Drugi argument przemawiający za tym, by obolałe kolano obłożyć lodem, a nie termoforem, związany jest z tym, że istnieje ryzyko stanu zapalnego w kolanie. Ciepło może go jeszcze nasilić. 2. Sięgnij po leki na ból Na ból stawów kolanowych cierpi co piąty mieszkaniec Europy, a co trzynasta osoba z tego powodu codziennie sięga po leki przeciwbólowe. Gdy ból jest skutkiem przeforsowania, wystarczy oszczędzać staw. Sporadycznie można ratować się tabletką przeciwbólową (najlepiej z grupy leków przeciwzapalnych takich jak ibuprofen, naproksen, diklofenak, ketoprofen). Gdy dolegliwości utrzymują się dłużej niż tydzień, ból jest silny lub występuje poranna sztywność, trzeba zgłosić się do lekarza. 3. Nie rezygnuj z aktywności Pojawiający się w trakcie ruchu ból powoduje, że oszczędzamy chorą kończynę, ograniczając aktywność fizyczną, co doprowadza do zmniejszenia ruchomości w danym stawie, a nawet przykurczów (głównie w pozycji zgięciowej). Tymczasem liczne badania wykazały, że ćwiczenia fizyczne są jedną z najskuteczniejszych metod leczenia artrozy. Kontrolowana aktywność (rodzaj i intensywność ćwiczeń najlepiej omówić z ortopedą lub fizjoterapeutą) poprawia nastrój, ale niweluje również ból, zwiększa elastyczność stawu, poprawia krążenie. To najtańsza metoda leczenia. Osoby z chorobą zwyrodnieniową powinny ćwiczyć w butach o wysokim stopniu amortyzacji. Do spacerów lepsze będą leśne ścieżki, trawiaste tereny lub bieżnia, a nie twardy asfalt. Bezpieczne będą dyscypliny, które nie przeciążają stawów, np. pływanie, jazda na rowerze, narty biegowe. Niewskazane są sporty, w których staw przenosi duże obciążenia, czyli długodystansowe bieganie, piłka nożna, podnoszenie ciężarów. Warto codziennie wykonywać też proste ćwiczenia wzmacniające, np. siedząc na krześle, ściskać między kolanami poduszkę albo w siadzie prostym podłożyć pod jedną nogę (pod tył kolana) zrolowany ręcznik i naciskać na niego w seriach po pięć sekund. Jeśli ból utrudnia poruszanie się, można korzystać ze sprzętu wspomagającego – ortezy lub kul. Dowiedziono jednak, że pomoce te nie powinny być wykorzystywane stale, ponieważ mogłoby to doprowadzić do zwiększenia sztywności i osłabienia struktur mięśniowych, które podtrzymują staw. 4. Rehabilituj się Przy zmianach zwyrodnieniowych poprawę ich kondycji można osiągnąć rehabilitacją. Kinezyterapia – odpowiedni dobór ćwiczeń pomoże we wzmocnieniu osłabionych grup mięśniowych i zmniejszeniu napięcia tych przeciążonych. Fizjoterapeuta będzie korygował wzorce ruchowe i, jeśli stan chorego zacznie na to pozwalać, wprowadzi elementy treningu funkcjonalnego. Istotny także jest stretching mięśniowy (rozciąganie), który zwiększy elastyczność napiętych tkanek. Terapia tkanek miękkich – stosowanie masażu tkanek głębokich oraz technik rozluźnienia mięśniowo-powięziowego (zazwyczaj na mięśniach biodra i kończyny dolnej) zwiększa ich elastyczność i zapobiega powstawaniu przykurczów i zrostów. Fizykoterapia – często wykorzystuje się krioterapię, magnetoterapię, laseroterapię, falę uderzeniową i ultradźwięki. Kinesiotaping – nalepienie plastrów wpływa korygująco na powięź, co jest w stanie zmniejszyć, a nawet znieść dolegliwości bólowe. Przy zwyrodnieniu stawu kolanowego ma to jednak działanie krótkotrwałe. 5. Zapytaj lekarza o zastrzyki Lekarz może zalecić wiskosuplementację, czyli terapię, której celem jest poprawienie jakości płynu stawowego. Podaje się wtedy do stawu preparaty z kwasem hialuronowym, który hamuje postęp zmian zwyrodnieniowych. Zastosowanie takiej kuracji, która trwa co najmniej trzy tygodnie (zależnie od dawki leku), pozwala uzyskać znaczną poprawę zdrowia, zwykle na rok. Preparat działa przeciwzapalnie i nawilżająco na chrząstkę, przez co staw jest sprawniejszy i mniej bolesny. Liczba zastrzyków i ich cena zależą od stężenia preparatu (400-900 zł). Do regeneracji stawu można również wykorzystać osocze bogatopłytkowe (1100-2500 zł) lub komórki macierzyste pozyskane z własnej tkanki tłuszczowej. Pobranie i przeszczep wykonuje się w trakcie jednego zabiegu (5000-6000 zł). W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie blokady – do stawu wstrzykuje się lek sterydowy. Jednak, jeśli chodzi o leki sterydowe, wskazania do stosowania w gonartrozie są bardzo ograniczone. 6. Zmień dietę Zrzucenie 10-20 kg nadwagi zmniejsza o 30-40 procent ryzyko rozwoju choroby zwyrodnieniowej kolan. Dieta może przyspieszyć lub spowolnić rozwój artrozy. Stawom szkodzą tłuszcze nasycone (masło, tłuste mięso i sery) i niedobór witaminy D. Natomiast korzystny wpływ mają kwasy omega-3 (tłuste ryby morskie) i antyoksydanty (są w warzywach i owocach). Ważna jest też odpowiednia ilość białka, bo od niego zależy siła mięśni stabilizujących stawy. Jeśli chodzi o suplementację, zazwyczaj zaleca się środki zawierające siarczan glukozaminy i chondroityny. Zaawansowane zwyrodnienie stawu kolanowego Kiedy choroba zwyrodnieniowa jest w fazie zaawansowanej, ból pojawia się nie tylko w trakcie czynności, które maksymalnie obciążają staw kolanowy. Dla chorego problemem staje się też chodzenie, długotrwałe stanie, wstawanie z krzesła, schodzenie ze schodów. W zależności od tego, które fragmenty tkanek uległy uszkodzeniu, gonartroza może zajmować w większym stopniu przedział boczny, przyśrodkowy lub rzepkowo-udowy kolana. Zwyrodnienie stawów kolanowych - uszkodzone więzadła Stabilność kolanom zapewnia system aż kilkunastu więzadeł (najważniejsze z nich jest więzadło krzyżowe przednie i tylne, poboczne piszczelowe i strzałkowe). Można je porównać do niezbyt elastycznej taśmy łączącej kość z kością. Właśnie z powodu tej małej elastyczności więzadła często ulegają uszkodzeniu – wystarczy gwałtowne skręcenie tułowia przy lekko ugiętych kolanach czy niezbyt silne uderzenie, aby doszło do poważnej kontuzji. Najbardziej narażone na uszkodzenia jest więzadło krzyżowe. Bez operacji nie da się go naprawić. Zabieg polega na wstawieniu w miejsce uszkodzonego więzadła przeszczepu ze ścięgna pobranego od pacjenta. Operacja jest skomplikowana i precyzyjna, bo więzadło krzyżowe ma zaledwie 2-3 cm długości. Jego rekonstrukcja jest bardzo ważna dla przywrócenia prawidłowej pracy stawu. Chodzi tu jednocześnie o uzyskanie stabilności kolana, ale także przepływu informacji pomiędzy stawem kolanowym a mózgiem, ponieważ to więzadło jest czymś w rodzaju oka, które informuje mózg o ułożeniu stawu. Tę skomplikowaną operację wykonuje się przy użyciu artroskopu – urządzenia, które przez niewielkie nacięcia w skórze pozwala zajrzeć do wnętrza stawu, wprowadzić tam mikronarzędzia i wymienić więzadło. Nawierca się kość udową i piszczelową, a następnie w powstałe otwory wprowadza ścięgno. Gdy już znajdzie się na właściwym miejscu, zostaje umocowane do kości udowej, a po odpowiednim naprężeniu – do kości piszczelowej. Użyte podczas zabiegu śruby po 3 latach rozkładają się w organizmie, nie czyniąc mu żadnej szkody. Po zabiegu intensywna rehabilitacja trwa ok. 2 miesięcy, ale o całkowitej regeneracji kolana można mówić dopiero po pół roku. Jednak wysiłek się opłaca, ponieważ można wrócić nawet do wyczynowego uprawiania sportu. Artroskopia w diagnostyce i leczeniu stawu kolanowego Chrząstkę stawową można próbować odbudować Do zniszczenia chrząstki stawowej dochodzi w wyniku procesów zwyrodnieniowych, ale także podczas urazów. Uszkodzenia chrząstki zwykle występują razem z innymi uszkodzeniami kolana. Przyczyną pourazowego zniszczenia chrząstki stawowej są kontuzje, w czasie których na staw kolanowy działała ogromna siła. Jeżeli uszkodzeniu uległa niewielka powierzchnia chrząstki, skuteczną metodą jej naprawienia jest zabieg, który polega na nawierceniu w kości znajdującej się pod zniszczoną chrząstką stawową maleńkich otworków. Z wyciekającej z nich krwi tworzy się blizna, która zastępuje uszkodzoną chrząstkę. Blizna kształtuje się bezboleśnie 6-12 miesięcy. Jeżeli taka metoda jest nieskuteczna lub gdy uszkodzenie jest bardzo rozległe, można zastosować przeszczep chondrocytów. Od pacjenta pobiera się fragment chrząstki stawowej o wielkości dwóch łebków zapałki. Następnie w specjalnych warunkach laboratoryjnych są one namnażane. Gdy uzyska się odpowiednią liczbę komórek, przenosi się je na biomateriał kolagenowy. Tak przygotowaną chrząstkę wszczepia się do kolana. Tu komórki dalej się namnażają i całkowicie wypełniają ubytek chrząstki. To niezwykła metoda leczenia, jej skuteczność ocenia się na ponad 90 proc. Na odbudowanie chrząstki potrzeba sporo czasu. Dzieje się tak dlatego, że przygotowane do laboratoryjnego namnażania komórki chrząstki stawowej muszą w pewnym sensie cofnąć się w rozwoju – stają się komórkowymi noworodkami. Wszczepiana chrząstka ma konsystencję żelu, czyli jest w takiej postaci, jaka występuje w stawach noworodków. Aby chrząstka dorosła i stwardniała, potrzeba ok. roku. To oczywiście nie skazuje osób operowanych tą metodą na bezruch, ale do pełnej aktywności można wrócić po roku. Zabiegi przeszczepiania chrząstki nie są refundowane przez NFZ, inne na szczęście tak. Zwyrodnienie stawów kolanowych - uszkodzenie łąkotki W kolanie są dwie łąkotki. To elastyczne chrząstki, które kształtem przypominają podkowę. Pełnią bardzo ważną rolę, bo są niczym amortyzatory - pochłaniają energię, która działa na staw. A jest ona niemała. Podczas chodzenia w kolanie powstaje siła równa aż ośmiokrotności naszej wagi. Łąkotki pochłaniają 30-40 proc. obciążenia, jakie powstaje podczas stania, a gdy idziemy po schodach - aż 75 łąkotki to najczęstszy uraz kolana. Objawia się silnym bólem lub – w przypadku oderwania się i przemieszczenia fragmentu chrząstki – blokowaniem możliwości poruszania stawem. Do uszkodzenia dochodzi po gwałtownym skręcie kolana, rzadziej zaś po szybkim wyprostowaniu lub zgięciu nogi. Jeżeli łąkotka jest uszkodzona, wówczas siła powstająca w kolanie działa bezpośrednio na kości tworzące staw. Skutkiem tego jest szybsze zniszczenie chrząstki wyniku urazu kolana łąkotka może pęknąć lub rozerwać się. Wtedy najlepszym sposobem jej naprawy jest artroskopowe zszycie fragmentów. Jeżeli natomiast uraz jest długo nieleczony lub łąkotka jest całkowicie zniszczona, można jej fragment lub też całą zastąpić implantem z biomateriału. Implant jest to rodzaj piankowej konstrukcji (przypomina nieco gąbkę), w którą wnikają komórki. Z czasem implant przerasta tkanką. Gdy w końcu się rozpuści, w jego miejscu jest już nowa, własna łąkotka. Implant wsuwany jest do stawu przez artroskop. Lekarz przycina fragment wielkości ubytku i mocuje go specjalnymi szwami. Przez kilkanaście godzin po operacji do implantu przecieka krew, a wraz z nią tzw. komórki wielopotencjalne, które zmieniają się w komórki tworzące łąkotkę stawową. Po takiej operacji pacjent szybko rozpoczyna rehabilitację. Zabieg można łączyć z innymi technikami. Wstawienie implantu sprawia, że ból ustępuje. Jednak większą korzyścią jest to, że unika się rozwoju zwyrodnień i ewentualnie wszczepienia endoprotezy kolana. Leczenie uszkodzonej łąkotki Leczenie zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych Przy niewielkich zmianach w stawach kolanowych poprawę ich kondycji można osiągnąć rehabilitacją, czyli ćwiczeniami mięśni, zabiegami fizykoterapeutycznymi, które zwiększają zakres ruchu w stawie, zmniejszają stan zapalny, poprawiają ukrwienie tkanek. Korzystne jest również przyjmowanie preparatów mogących powstrzymać postęp zwyrodnień. Zaleca się środki zawierające siarczan glukozaminy i chondroityny. Warto pamiętać, że preparaty te nie regenerują chrząstki stawowej, a jedynie opóźniają postęp choroby. Lekarz może także zalecić wiskosuplementację, czyli terapię, której celem jest poprawienie jakości płynu stawowego. Podaje się wtedy bezpośrednio do stawu preparat z kwasem hialuronowym. Kuracja trwa zwykle ok. 3 tygodni, a jej efekt utrzymuje się przez rok. Preparat (dostępny na receptę) powoduje zwiększone wydzielanie mazi stawowej, w następstwie czego zmniejsza się tarcie powierzchni stawowych i poprawiają się właściwości amortyzacyjne płynu maziowego. Dzięki temu staw jest sprawniejszy i mniej ma metody na powstrzymanie zmian w stawach. Gdy nie pomaga rehabilitacja i leki, jedynym wyjściem jest operacja stawu kolanowego. Jeśli uszkodzenie kolana jest niewielkie, przeprowadza się artroskopowe operacje, których celem jest oczyszczenie stawu ze zniszczonych fragmentów. Czasem wystarczy operacyjnie zmienić kąt ustawienia kości tworzących staw, aby zniknął ból i nie postępowała dalej jego degradacja. Po takim zabiegu na kilkanaście lat zapomina się o chorym kolanie. Najbardziej radykalnym zabiegiem naprawczym stawu kolanowego jest operacyjne ścięcie fragmentów kości tworzących staw i zastąpienie ich metalowymi implantami. Dla osób mających duże zmiany zwyrodnieniowe kolan lub po trudnych do leczenia urazach jedynym ratunkiem często bywa wstawienie endoprotezy całego stawu kolanowego. Zabieg wykonuje się zazwyczaj u pacjentów, w przypadku których doszło do znacznego ograniczenia ruchomości stawu i cierpiących z powodu silnego bólu niedającego się złagodzić lekami, rehabilitacją ani zabiegami fizykoterapeutycznymi. Gonartroza i endoproteza stawu kolanowego [wideo] Zdarza się, że w przypadku zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych w kolanach jedynym rozwiązaniem jest endoprotezoplastyka, czyli zabieg wszczepienia sztucznego stawu. Zabieg operacyjny polega na oszczędnej, całkowitej resekcji powierzchni stawowych chorego stawu i zastąpieniu ich sztucznym stawem, wykonanym z materiałów bip-przyswajalnych - opowiada dr. n. med. Juliusz Dec ze Sport-Kliniki Żory. Źródło: Sport-Klinika Żory/youtube miesięcznik "Zdrowie" Anna Jarosz - artykuł pochodzi z miesięcznika "Zdrowie" |Joanna Karwat, artykuł pochodzi z miesięcznika "Zdrowie" | Konsultacja: dr n. med. Konrad Słynarski, specjalista ortopedii i traumatologii, Centrum Medycyny Sportowej w Warszawie Nie ma chyba człowieka, który w przeciągu swojego życia chodź raz nie skarżył się na bóle kolan. Dolegliwości stawów kolanowych są jedną z najpopularniejszych chorób cywilizacyjnych i należą do grupy 10 chorób, które powodują największą niepełnosprawność. W chorobie zwyrodnieniowej kolan nadmiernym procesom degeneracyjnym ulega chrząstka stawowa. Procesy degeneracji chrząstki przeważają nad procesami syntezy, dlatego dochodzi do powolnego ścierania się chrząstki stawowej i wytwarzania się osteofitów (wyrośli kostnych). Ponadto dochodzi do tworzenia się procesu zapalnego błony maziowej i tkanek okołostawowych, co w konsekwencji prowadzi do ograniczenia zakresu ruchomości i pojawienia się dolegliwości bólowych. Według badań na chorobę zwyrodnieniową stawów cierpi około 2 mln Polaków, Choroba dotyczy około 30% osób w wieku 45-64 lata, natomiast jeżeli chodzi o osoby starsze niż 65 lat to zestawienie procentowe sięga 60%, a osoby powyżej 75 roku życia, to już astronomiczna liczba 80% społeczeństwa. Kobiety przeważają, jeżeli chodzi o występowanie choroby zwyrodnieniowej stawów. Kiedyś uważano, że do zwyrodnienia stawów dochodzi na drodze naturalnego procesu starzenia się organizmu, niestety istnieje jednak wiele przypadków występowania tego schorzenia już po 40 roku życia. Trochę o anatomii w przypadku zwyrodnień kolana Staw kolanowy ma bardzo złożoną budowę, dlatego, że z jednej strony musi być bardzo elastyczny, a z drugiej bardzo stabilny aby umożliwiać codzienną lokomocję. Tak naprawdę w obrębie kolana mamy trzy stawy. Staw rzepkowo-udowy (połączenie rzepki z kością udową), staw piszczelowo-udowy (połączenie kości udowej z kością piszczelową) oraz staw piszczelowo-strzałkowy bliższy (połączenie dwóch kości podudzia). Ten artykuł dotyczy najważniejszego stawu z całej trójki a mianowicie stawu piszczelowo-udowego. Aby ruch w stawie przebiegał sprawnie, niezbędne jest współgranie wielu struktur anatomicznych. Więzadła i torebka stawowa odpowiadają za to aby staw był stabilny i nie wykraczał po za fizjologiczny zakres ruchomości. Kolejnym ważnym elementem stawu są łąkotki, zbudowane z tkanki chrzęstnej włóknistej odpowiadają za prawidłową prace kolana po przez dopasowanie do siebie powierzchni stawowych między kością piszczelową a kością udową, umożliwiają także niewielkie ruchy obrotowe. Czynnymi stabilizatorami stawu są oczywiście mięśnie. Ważne jest aby pomiędzy mięśniami otaczającymi staw istniał balans, napięcie musi być zrównoważone. Jeżeli jest przewaga napięcia jednej grupy mięśniowej to może dojść do zaburzenia biomechaniki, a to z kolei przyczynia się do szybszego zużywania struktur stawowych. Do najważniejszych mięśni oddziałujących na staw kolanowy należą – mięsień czworogłowy uda i jego antagoniści czyli grupa kulszowo goleniowa (znajdująca się z tyłu uda), w której skład wchodzą mięsień dwugłowy uda, półbłoniasty i półścięgnisty. Te dwie grupy mięśniowe są odpowiedzialne za ruchy wyprostu i zgięcia. Kluczową strukturą w przypadku choroby zwyrodnieniowej jest chrząstka stawowa. Ta skomplikowana struktura występująca na powierzchniach stawowych kości posiada liczne funkcję, bardzo ważne dla prawidłowej biomechaniki w kontekście przenoszenia sił i ochrony stawów. Do najważniejszych funkcji chrząstki stawowej należy zapewnianie jak najmniejszego tarcia w stawie oraz rozkładanie obciążeń. Niestety chrząstka ma ograniczone możliwości odżywiania. Do chrząstki nie dochodzą tętnice, nie ma w niej naczyń limfatycznych. Odżywiana jest ona w głównym stopniu przez płyn stawowy jak i w mniejszym stopniu dzięki substancjom pokarmowym z kości. Budowa i funkcja chrząstki nie pozwala na proces gojenia bądź regeneracji. Żywotność komórek chrząstki szklistej znajdujących się głęboko w tkance, zwanych chondrocytami wraz z wiekiem jak i rozwojem tkanki spada. W wyniku tego procesu komórki te ulegają degradacji, a to pogarsza ich mechaniczne właściwości. Niewielkie zdolności regeneracyjne wykazywane przez chrząstkę szklistą, doprowadzają do sytuacji, gdzie w miejscu uszkodzenia zostaje ona zastępowana chrząstką włóknistą, która posiada gorsze własności biomechaniczne. Wtedy to podchrzęstna warstwa kostna przenosi obciążenia (stąd wynika ból, bo tkanka podchrzęstna jest unerwiona w przeciwieństwie do chrząstki szklistej) a zarazem ulega pogrubieniu. Choroba zwyrodnieniowa obejmuje wszystkie struktury, które tworzą staw: podchrzęstną warstwę kości, torebkę stawową, więzadła oraz mięśnie. W wyniku zmian zwyrodnieniowych kości budujące staw ulegają deformacji. Ich struktura staje się nierówna, tworzą się wyrośla kostne (osteofity), dochodzi do zwapnień w obrębie więzadeł, torebki stawowej oraz mięśni. Ponadto dochodzi do zmiany ustawienia osi stawu kolanowego, co wpływa na dalszy wzrost przeciążeń. Całkowite zahamowanie procesu zwyrodnieniowego nie jest możliwe, natomiast leczenie zachowawcze może złagodzić objawy i spowolnić proces niszczenia stawu. Objawy choroby zwyrodnieniowej kolana Zazwyczaj głównym objawem zwyrodnienia kolana (stawu kolanowego) jest ból, który świadczy o znacznej degeneraci stawu. Ból najczęściej jest zlokalizowany na wysokości szpary stawowej (jest to miejsce w którym dochodzi do ruchu w stawie). Najczęściej objawy dotyczą tylko przyśrodkowej lub bocznej części stawu. Jednakże, w przypadku zaawansowanych zmian objawy mogą dotyczyć obydwu przedziałów, przedniej i tylnej części stawu oraz mogą promieniować w kierunku stopy lub początkowym etapie choroby objawy pojawiają się po dłuższym obciążeniu stawu. Głównie chodzi tu o pozycję stojącą, chodzenie (szczególnie po nierównym podłożu i po schodach). Z czasem objawy pojawiają się nawet w spoczynku. W przypadku choroby zwyrodnieniowej charakterystycznym objawem jest bolesna sztywność stawowa odczuwalna po dłuższym siedzeniu lub po nocy. Często ruch łagodzi objawy. Przy bardzo dużej degeneracji stawu objawy mogą pojawiać się w nocy albo przy nawet delikatnym ruchu w stawie. Do tego dochodzi ograniczenie zakresu ruchomości (szczególnie krańcowego ruchu zgięcia i wyprostu), różnego rodzaju trzaski podczas ruchu, obrzęk i ocieplenie stawu po wysiłku fizycznym. Do objawów należy także zanik mięśni (szczególnie mięśnia czworogłowego), co odczuwalne będzie np. podczas wchodzenia lub schodzenia ze schodów. Przyczyny postępowania zwyrodnień kolana Jest bardzo wiele czynników, które wpływają na powolne uszkodzenia chrząstki stawowej. Do przyczyn w pierwszej kolejności możemy zaliczyć nadwagę i otyłość. Redukcja wagi w znacznym stopniu zmniejsza obciążenie stawów a przez to spowalnia uszkodzenie chrząstki. Czynnikiem, który bardzo mocno wpływa na powstanie zwyrodnienia kolana jest asymetria obciążania obydwu kończyn dolnych. W przypadku skoliozy (skrzywienia kręgosłupa) lub asymetrii ustawienia miednicy często ciężar ciała przesuwa się na jedną stronę. W takim przypadku podczas stania i chodzenia jeden staw kolanowy jest poddany znacznym większym obciążeniom niż drugi. To samo dotyczy pracy zawodowej, w której często dochodzi do przenoszenia ciężaru ciała tylko na jedną stronę. Asymetria obciążenia stawu kolanowego to również kolana koślawe (stawy kolanowe uciekają do środka, tworząc literę X) oraz szpotawe (kolana uciekają do boku, tworząc literę O). W obydwu sytuacjach dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia torebki stawowej i struktur więzadłowych po jednej stronie stawu a bardzo mocnego obciążeniem chrząstki stawowej i łąkotki pod drugiej. Ta sama sytuacja dotyczy nadmiernych przeprostów w stawie kolanowym gdzie bardzo mocno obciążony jest przedni przedział stawu. O dziwo do tego typu przeciążeń dochodzi nawet u osób szczupłych. Kolejnym czynnikiem, który ma wpływ na powstanie zwyrodnienia stawu kolanowego jest osłabienie mięśni stabilizujących staw kolanowy. W przypadku stabilizacji mięśniowej ważny jest prawidłowy balans pomiędzy grupami o przeciwnej funkcji. Tak by zbyt duża siła i masa mięśniowa którejś z grup nie powodowała zaburzenia prawidłowej osi obciążenia w stawie. Ponadto słaba stabilizacja stawu w przypadku dużych przeciążeń sprzyja degeneracji chrząstki. Praca zawodowa może mieć również ogromny wpływ na zużywanie się chrząstki stawowej. Jednostajna pozycja klęczące, siad na piętach, chodzenie po schodach lub podnoszenie ciężkich przedmiotów, to czynniki, które będą wpływać na przyspieszone zużycie stawu. Jednym z ostatnich czynników, który wpływa na rozwój choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego jest sport. Wśród dyscyplin, które wpływają na przeciążenie kolan zaliczamy: podnoszenie ciężarów, sporty walki, bieganie, sporty ekstremalne. Wiąże się to przede wszystkim z powtarzającymi się przeciążeniami, dużym obciążeniem treningowym, duża intensywnością zawodów oraz licznymi urazami. Ponadto szybsze zużycie chrząstki stawowej ma miejsce w wielu stanach pourazowych. Zarówno złamania, skręcenia, naderwania w obrębie kończyn dolnych wpływają na zmianę biomechaniki działania stawu co po latach mogą skutkować wcześniejszymi zmianami zwyrodnieniowymi. Zwyrodnienie stawu kolanowego to również efekt wielu chorób układowych tj: Rzs (reumatoidalne zapalenie stawów), borelioza, artropatie, zapalania bakteryjne. Diagnostyka Rozpoczęcie diagnostyki przez lekarza lub fizjoterapeutę będzie polegało na ocenie: testów ruchomości, lokalizacji bólu oraz siły mięśniowej. Istotna będzie także ocena stawu biodrowego, skokowego oraz osi kończyn dolnych. Jeśli chodzi o diagnostykę obrazową konieczne będzie badanie RTG. Wykonuję się je aby ocenić staw pod kątem zwężenia szpary stawowej, sklerotyzacji podchrzęstnej kości, torbieli oraz występowania osteofitów (wyrośla kostne). Lekarz może uzupełnić diagnostykę w wybranych przypadkach kierując pacjenta na MR (Rezonans magnetyczny), TK (Tomografię komputerową) lub USG. Diagnostyka różnicowa Chorobę zwyrodnieniową kolana należy zróżnicować z innymi dysfunkcjami. Jest wiele schorzeń, u których można zaobserwować podobne objawy do tych występujących w gonartrozie, dlatego niezbędne jest bardzo dokładne badanie. Takie postępowanie jest niezbędne by odróżnić objawy od przyczyn, co jest niezmiernie ważne dla strategii leczenia. Choroby z podobnymi objawami to: łuszczycowe zapalenie stawów, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), dna moczanowa, reumatyzm tkanek miękkich, artropatia z odkładaniem soli wapnia, zakażenie stawu, nowotwory. Leczenie zwyrodnień kolan Leczenie choroby zwyrodnieniowej powinno być zawsze indywidualne do przebiegu choroby pacjenta, czynników ryzyka oraz schorzeń współistniejących. Podczas procesu leczenia istotnych jest wiele czynników. Proces rehabilitacji powinien się rozpocząć od rozluźniania napięć mięśniowo-powięziowych w obrębie uda oraz podudzia. Przyspieszy to proces regeneracji tkanek poprawi krążenie oraz mobilność stawu kolanowego. W chorobie zwyrodnieniowej bardzo często dochodzi do ograniczenia ruchomości stawowej. Dlatego kolejnym etapem rehabilitacji są ćwiczenia, które poprawiają zakres ruchomości stawu. Pomocne mogą być również techniki terapii manualnej, które wpłyną na poprawę ruchomości torebki stawowej oraz pozostałych tkanek okołostawowych. W celu odżywienia powierzchni stawowych istotny jest ruch, w przypadku stawu kolanowego wskazana jest jazda na rowerze stacjonarnym. Jeśli podczas kręcenia dolegliwości bólowe nie wzrastają to warto rozpocząć kręcenie od kilku minut dziennie. Jeśli objawy nie będą się zwiększać to można wydłużać czas kręcenia do kilkudziesięciu minut dziennie. Ruch będzie powodował stymulacje stawu do produkcji mazi stawowej, która jest kluczowa w chorobie zwyrodnieniowej. Najważniejsze, że podczas tego typu aktywności nie dochodzi do znacznego obciążenia stawu, bo cały ciężar spoczywa na siodełku a nie na stopach. Ważna jest również modyfikacja aktywności fizycznej. Zamiast aktywności powodujących duże obciążenia stawu, tj. długie marsze czy ćwiczenia w pozycji stojącej można spróbować wykonywać aktywności, które w mniejszym stopniu będą obciążać stawy. Do tego typu aktywności możemy zaliczyć: pływanie, jazdę na rowerze, ćwiczenia w pozycji siedzącej lub leżącej. Jednym z czynników, który może znacznie przyczynić się do redukcji obciążeń stawu jest powrót do optymalnej wagi. Zrzucenie nawet kilku kilogramów powoduje już istotne zmniejszenie obciążenia stawu. Uzupełnieniem procesu rehabilitacji w stanach ostrych może być leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe za pomocą leków doustnych, maści oraz iniekcji dostawowych. W mniej zaawansowanych przypadkach lekarz może zaproponować iniekcje do stawowe oparte na kwasie hialuronowym. Fizykoterapia Fizykoterapia w przypadku zwyrodnienia kolana ma główne zastosowanie w stanie ostrych dolegliwości bólowych. Ma działanie wspomagające po przez poprawę ukrwienia stawu, zmniejszenie stanu zapalnego i redukcję dolegliwości bólowych. W stanie przewlekłym pomocne mogą być okłady borowinowe, parafinowe lub lampa sollux (wpłyną na poprawę ukrwienia stawu i rozluźnienie tkanek miękkich przed ćwiczeniami). W stanie ostrym (duży ból i stan zapalny) wykorzystuje się krioterapię. Korzystne może być także działanie: magnetoterapii, laseroterapii, elektroterapii lub ultradźwięków. Zabieg operacyjny W przypadku bardziej zaawansowanych zmian kiedy wyczerpały się możliwości leczenia zachowawczego niezbędna może się okazać operacja. Rodzaj zabiegu będzie zależał w dużej mierze od funkcji stawu i zmian obecnych w diagnostyce obrazowej. Jeśli zmiany nie są zaawansowane to lekarz może zdecydować się na artroskopię za pomocą, której można oczyścić zniszczoną chrząstkę i usunąć inne uszkodzenia. Artroskopia niesie dużo mniejsze powikłania w porównaniu do operacji na otwartym kolanie, lecz nie zawsze jest możliwa. Innym zabiegiem jest endoprotezoplastyka gdzie dochodzi do wymiany stawu (usunięcie fragmentów kości, które są zastąpione metalowymi komponentami). Endoprotezoplastyka może być częściowa lub całkowita. W przypadku endoprotezoplastyki częściowej wymieniana jest boczna lub przyśrodkowa część stawu. Jednak w większości przypadków dochodzi do całkowitej wymiany stawu. Przebieg rehabilitacji po zabiegu będzie zawsze indywidualny ponieważ zależy od wielu czynników. Decyzje o doborze ćwiczeń i momencie obciążania stawu powinni wspólnie podejmować lekarz wraz z fizjoterapeutą. Głównymi celami będzie poprawa ruchomości, siły i stabilności stawowej. Ważna będzie praca nad prawidłowym wzorcem chodu. Zaopatrzenie ortopedyczne – zobacz jaki sprzęt polecam do ćwiczeń i rehabilitacji? Kliknij w link i zajrzyj do naszego Sklepu!W przypadku znacznych dolegliwości bólowych w celu odciążenia stawu zastosować można kule, balkonik lub kije do nordic walking. Powinno się je trzymać w ręce przeciwległej do kończyny chorej. W wyborze pomocy do chodzenia powinien pomóc fizjoterapeuta, który oceni wzorzec chodu. Przy niewielkich zmianach pomocne mogą być także żelowe wkładki do butów dla większej amortyzacji podczas stabilizację oraz unieruchomienie bolesnego stawu może zapewnić orteza stawu kolanowego. Wpłynie ona na ograniczenie bolesności w stanie ostrym oraz zwiększy stabilność podczas chodzenia po nierównościach. W przypadku ortezy należy pamiętać, że może ona być zakładana tylko w przypadku zaostrzenia dolegliwości maksymalnie przez kilka godzin dziennie. Noszenie jej codziennie przez dłuższy czas wpłynie na osłabienie siły mięśniowej i pogorszenie funkcji pomyśleć również o wygodnym obuwiu ortopedycznym. Obecnie wiele firm produkuje ładne buty wykonane z najlepszych materiałów o doskonałym komforcie i dobrej amortyzacji podczas chodzenia. W przypadku rehabilitacji bardzo przydatne są różnego rodzaju gumy i taśmy, piłki, krążki sensomotoryczne oraz mata do ćwiczeń. Pomocny może być również rotor. Rokowania w chorobie zwyrodnieniowej kolan W przypadku zwyrodnienia stawu kolanowego rokowania są zależne od stopnia zniszczenia stawu, czasu trwania choroby, masy ciała oraz stanu pozostałych stawów kończyn dolnych. Na początkowych etapach choroby dobra terapia i stosowanie się do zaleceń fizjoterapeuty może znacznie załagodzić dolegliwości. Przy znacznie uszkodzonym stawie rehabilitacja ma ograniczone działanie, docelowym wyjściem będzie zabieg operacyjny. Zachęcam do komentowania i zadawania pytań pod artykułem!Przemek Jureczko Świat Rehabilitacji – Kompleksowa Pomoc w Jednym Miejscu! Jestem fizjoterapeutą i propagatorem zdrowego stylu życia. Moim celem nr 1 jest powrót pacjentów do sprawności. Pisząc i nagrywając dla Was materiały staram się wskazać właściwą drogę do zdrowia i pokazać ile zależy od Ciebie! Dlaczego aktywność fizyczna jest tak istotna w przypadku stawów kolanowych? Co najbardziej szkodzi stawom kolanowym? Jaki sport uszkadza kolana? Kolano stanowi ważny element układu kostno-stawowego. Jeśli nie działa ono prawidłowo, mamy problem z normalnym funkcjonowaniem. Pojawia się ból, który uniemożliwia nam wysiłek statyczny i kinetyczny, zaczynamy inaczej chodzić, co odbija się negatywnie na kręgosłupie i stawie biodrowym. Nieleczone dolegliwości przyczyniają się do powstania trwałych zmian w układzie kostno-stawowym, które mogą prowadzić do niepełnosprawności i długotrwałego jest najczęstszą przyczyną problemów ze stawami kolanowymi?Większość osób myśli, że problemy z kolanami to przede wszystkim efekt wypadków komunikacyjnych oraz nadmiernej aktywności fizycznej. Zaskoczy ich z pewnością informacja, że najczęstszą przyczyną urazów kolana jest... siedzący tryb życia. Potwierdza to Mateusz Janik, lekarz, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z Carolina Medical Center w Gdańsku: – Nasz organizm uwielbia ruch, a kolano – przez swoją budowę – jest wręcz od niego uzależnione. Dlatego do ortopedy trafiają coraz częściej osoby bardzo młode, a ich problemy z kolanami nie są wynikiem urazów sportowych, ale... siedzącego trybu to również Marcin Mikulicz, lekarz, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z Carolina Medical Center w Gdańsku: – Dużym problemem są ludzie, również młodzi, u których dochodzi do urazów chrząstki, wynikających z... braku jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Operacje rekonstrukcji chrząstki stawowej kolana u 20-latków nie są dziś niestety niczym ruchu, nadwaga i otyłość oraz palenie papierosów – te czynniki przyczyniają się do problemów ze stawami kolanowymi. Zbyt duża waga obciąża kolana, brak ruchu oraz palenie papierosów sprawiają, że obniża się poziom tlenu w organizmie, co negatywnie wpływa na chrząstkę stawową i uniemożliwia jej prawidłową regenerację. Staw kolanowy nie lubi też przeciążeń statycznych, czyli np. pracy stojącej, oraz urazów. Jaka aktywność fizyczna przyczynia się najbardziej do urazów kolana?Do urazów stawów kolanowych dochodzi również podczas uprawiania sportu, nie tylko zawodowego, ale również amatorskiego. Zdaniem ortopedów, stosunkowo dużo kontuzji kolana (zwłaszcza urazów skrętnych) pojawia się podczas: gry w piłkę nożną, siatkówki, koszykówki, piłki ręcznej. We wszystkich tych dyscyplinach sportowcy dużo biegają oraz robią sporo wyskoków. Ryzyko kontuzji zwiększa się, gdy zawodnicy grają na sztucznych, twardych nawierzchniach z dobrą najczęściej psuje się w stawie kolanowym?W stawie kolanowym może dojść do: uszkodzenia chrząstki stawowej (najczęstsze u osób starszych), uszkodzenia łąkotek (najczęstsze u osób młodszych), uszkodzenia układu więzadłowego (najczęstsze u osób młodszych), złamania śródstawowego, zwyrodnienia w stawu kolanowego, tzw. gonartroza (proces powodujący destrukcję przede wszystkim chrząstki stawowej, może wystąpić nie tylko u starszych, lecz również młodszych pa-cjentów). Zwyrodnienia stawów kolanowych są bardzo niebezpieczne i mogą wiązać się także ze zniekształceniami, gdy do uszkodzeń chrząstki stawowej dojdą uszkodzenia i zniekształcenia kostne Zachodzące w kolanie zmiany zwyrodnieniowe postępują szybko i... same się nie naprawią. Im dłużej zwlekamy, tym bardziej skomplikowane leczenie może nas czekać. Co zrobić, by kolana były zdrowe, jak najdłużej?Odpowiedz jest prosta: aktywność fizyczna. Odpowiednia aktywność fizyczna. Potwierdza to dr n. med. Piotr Wiśniewski, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu z kliniki Carolina Medical Center w Gdańsku: – Aktywność fizyczna jest niezbędna dla naszego organizmu, ale sport rekreacyjny musimy uprawiać z głową. Rodzaj uprawianej dyscypliny należy dobrać do wieku, a obciążenia do naszych aktualnych możliwości (wydolności). Najlepsza rekreacja to ćwiczenia wykonywane co drugi dzień: taki tryb pozwala tkance mięśniowej na regenerację (w odróżnieniu od wysiłku fizycznego codziennego).Co to oznacza? Na przykład osoby po 40. roku życia powinny jeździć na rowerze, pływać (stylem grzbietowym lub kraulem – żabka nie jest zalecana), uprawiać nordic walking, codzienną gimnastykę lub aerobik stretchingowy. W ich przypadku forsowne spacery, bieganie, gry zespołowe czy zajęcia typu crossfit i aerobik stepowy nie powinny być dominującymi formami ruch jest potrzebny stawom kolanowym? Dzięki aktywności fizycznej staw się szybciej regeneruje. Podczas codziennych czynności rucho-wych angażowana jest tylko niewielka część stawu, co może prowadzić do patologii. Ćwiczenia zapewniają ukrwienie całego stawu, sprawiają, że jest on dobrze odżywiony i nawodniony i szybciej się regeneruje. Ruch pomaga poprawić gospodarkę wapniową kości i spowolnić proces utraty masy kostnej, który zaczyna się po 30. roku życia. Aktywność fizyczna zapobiega osteoporozie i zmniejsza ry-zyko złamań kostnych śródstawowych. Dzięki aktywności fizycznej możemy utrzymać prawidłową masę ciała i tym samym odciążyć stawy kolanowe, a także poprawić siłę ścięgien i ich przyczepów do kości, co zmniejsza liczbę kontuzji okołostawowych. Ruch aktywuje receptory czucia głębokiego, znajdujące się w ścięgnach, torebkach sta-wowych i mięśniach, odpowiadające za prawidłową koordynację ruchu, co jest szczególnie istotne u osób starszych. Źródło: Carolina Medical Center w Gdańsku

ochrania od przodu staw kolanowy